قابلیت تاغ در ترسیب کربن آلی خاک در تپه‌های شنی سبزوار

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی

2 دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشکده کویر‌شناسی، دانشگاه سمنان

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی قابلیت کشت تاغ در ترسیب کربن در تپه‌های شنی یحیی‌آباد سبزوار انجام شد. تعداد 80 نمونه از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی‌متری زیر و بین درختان تاغ برداشت شد. برای بررسی تغییرات عمقی کربن آلی خاک، 8 خاکرخ نیز در زیر و بین درختان تاغ تشریح و نمونه‌برداری شد. نتایج نشان داد که کربن آلی خاک در عمق 5-0 از 18/0 درصد در بین درختان تاغ به 79/0 درصد در زیر درختان تاغ افزایش داشته است و در عمق 10-5 سانتی‌متری نیز، کربن آلی خاک از 11/0 به 29/0 درصد افزایش داشته است. کربن آلی خاک در زیر درختان از سطح به عمق به‌صورت نمایی کاهش داشته است. در اعماق 5-0 و 10-5 سانتی‌متری کربن آلی خاک و هدایت الکتریکی همبستگی بالایی دارند که به دلیل مقدار زیاد املاح در برگ‌های تاغ است که هم باعث افزایش کربن آلی و هم هدایت الکتریکی در سطح خاک شده است. مقدار ذخیره کربن در زیر درختان تاغ تا عمق 100 سانتی‌متری 27718 کیلوگرم در هکتار و در بین درختان، 14915 کیلوگرم در هکتار برآورد شد که این اختلاف توانائی درختان تاغ را در ترسیب کربن نشان می‌دهد. مقدار ترسیب کربن در زیر درختان تاغ تا عمق 10 و 40 سانتی‌متری به‌ترتیب 5367 و 10155کیلوگرم در هکتار است که به‌ترتیب 36 و 68 درصد کل ترسیب کربن را در این نقاط شامل می شود. نتایج این مطالعه موید این مطلب است که کشت تاغ در مناطق بیابانی نقش شگرفی را در ترسیب کربن آلی ایفا می کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Capability of haloxylon in carbon sequestration in sand dunes of Sabzevar

نویسندگان [English]

  • Saba Bagherifam 2
  • Hossein Shayesteh Zeraati 3
چکیده [English]

Soil is known as a suitable reservoir for carbon sequestration. The objective of this study was to investigate the capability of haloxylon on sequestration of carbon in sand dunes of Yahya Abad, Sabzevar, in northeastern Iran. Eighty soil samples were taken from two depths of 0-5 and 5-10 cm under and between haloxylon trees. Eight soil profiles under and between haloxylon trees were described and sampled to explore subsurface variations of soil organic carbon (SOC). The results showed that SOC in 0-5 cm has increased from 0.18% in between trees to 0.79% under trees and similarly, in 5-10 cm has increased from 0.11 to 0.29%. SOC has decreased exponentially with increasing depth. A strong correlation was found between soil organic carbon and electrical conductivity in 0-10 cm depth due to accumulation of salts in haloxylon litters that has increased both SOC and electrical conductivity of surface soil. The SOC storage under and between haloxylon trees at 0-100 cm depth were estimated 27718 kg ha-1 and 14915 kg ha 1 respectively, that diferenemnce of these values represents carbon sequestration. The amount of carbon sequestration to depth of 10 and 40 cm was 5367 and 10155 kg ha-1 that is 36 and 68% of total carbon sequestration. The results of this study confirmed the importance of haloxylon in carbon sequestration in desert environments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Haloxylon plantation
  • Soil organic carbon storage
  • Sand dunes
  • Desert