جذب نیکل در برخی از خاک‌های آهکی ایران

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد

2 موسسه تحقیقات خاک و آّب

3 دانشگاه آزاد کرج

چکیده

جذب فلزات از فاز مایع بر روی فاز جامد یکی از مهمترین فرآیندهای شیمیایی است که رفتار و زیست فراهمی فلزات درخاک‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این پژوهش مشخصات جذب نیکل در 20 خاک آهکی ایران در دامنه‌ای از غلظت نیکل ( mgL-123/751 – 87/5) و دمای ثابت 25 درجه سلسیوس با استفاده از همدماهای جذب مورد مطالعه قرار گرفت. هم دمای جذب نیکل در همه خاکها رفتار غیر خطی داشت. نتایج نشان داد که همدماهای جذب فروندلیچ، لانگمویر و ریدلیچ- پترسون برازش خوبی به داده های جذب نیکل دارند (00/1-92/0r2= ، و 99/0-94/0r2= و 00/1-94/0r2= به ترتیب برای معادله‌های لانگمویر، فروندلیچ و ریدلیچ - پترسون). حداکثر جذب نیکل (qmax) دامنه‌ای بین 1369 تا 5378 میلی‌گرم بر کیلوگرم داشت و این پارامتر رابطه مثبت و معنی داری با مقدار ظرفیت تبادلی کاتیونی (01/0>P، 76/0=r2)، رس (01/0>P، 75/0=r2) و کربن آلی (01/0>P، 50/0=r2) خاک داشت. ضریب فروندلیچ (KF) همبستگی معنی‌داری با مقدار کربن آلی و رس خاک داشت در حالیکه پارامترهای معادله ریدلیچ-پترسون رابطه معنی-داری با ویژگی‌های خاک نداشتند. نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه معنی داری بین جذب نیکل و مقدار کربنات کلسیم معادل خاک وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nickel sorption in selected calcareous soils of Iran

نویسندگان [English]

  • Hadi Vaseghi 1
  • Karim Shahbazi 2
  • Ali Khanmirzai 3
1 M. Sc. student
2 Soil and Water Research Institute
3 Islamic Azad University of Karaj
چکیده [English]

Metals sorption on solid phase from solution is one of the most important chemical processes controlling their bioavailability in soils. Nickel (Ni) sorption characteristics in 20 calcareous soils of Iran were investigated in a range from 5.87 to 751.23 mgL-1 Ni concentration in solution using sorption isotherms. Ni sorption isotherm exhibited strong nonlinear behavior for all soils. The results revealed that Ferundlich, Langmuir and Ridlich-Pterson isotherms well described Ni sorption on soils (r2= 0.92-1.00, r2= 0.94-0.99 and r2= 0.94-1.00 for Freundlich, Langmuir and Ridlich-Pterson models respectively). The maximum Ni adsorption (qmax) ranged from 1369 to 5378 mg kg-1 which positively correlated with organic matter (r2=0.50, p

کلیدواژه‌ها [English]

  • sorption Isotherms
  • calcareous soils
  • Ridlich-Pterson
  • Langmuir
  • Ferundlich