بررسی خصوصیات ژنتیکی و میکرومورفولوژیکی تعدادی از خاک‌های شور-سدیمی غرب دریاچه اورمیه

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ارومیه رده بندی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد

3 عضو هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

میکرومورفولوژی شاخه¬ای از علم خاکشناسی است که به تشریح، تفسیر و تا حد زیادی اندازه¬گیری اجزاء، عوارض، و میکروفابریک خاکها در بعد میکروسکوپی می¬پردازد. اهمیت مطالعات میکرومورفولوژی دراین است که، این مطالعات در فرم طبیعی و دست-نخورده خاک صورت می¬¬گیرد و بدین¬ترتیب می¬توان فرایند¬هایی را که به صورت جزئی رخ داده یا به¬صورت کند رخ می¬دهند، مشاهده و مطالعه کرد. در تحقیق حاضر به¬منظور بررسی خصوصیات میکرومورفیک خاکهای شور-سدیمی اراضی غرب دریاچه ارومیه، ترانسکتی متشکل از چهار پروفیل مورد بررسی قرار گرفت. این پروفیلها طبق روشهای استاندارد تشریح و نمونه¬برداری شدند. نمونه¬های دست¬خورده مورد تجزیه¬های فیزیکوشیمیای قرار گرفتند. مقاطع نازک از نمونه¬های دست¬نخورده و جهت¬دار تهیه، و با میکروسکوپ پولاریزان مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی مقاطع نازک نشان داد اغلب خاکهای مورد مطالعه فاقد ساختمان میکروسکوپی (apedal) هستند و منافذ آنها عمدتا از نوع ووگ و کانال می¬باشند. ریزساختمان این خاکها شامل انواع ووگی، کانالی و توده¬ای و بی-فابریک آنها عمدتاً از نوع کریستالی است. عوارض خاکساز این خاکها عبارتند از: پوششهای رس ایللوویال، تجمعات نمکی به صورت پوسته¬های ناپیوسته و متشکل از کریستالهای مکعبی و سابهدرال هالایت در سطوح منافذ، و پوسته¬های هالایتی پیوسته، پرشدگیهای نمکی در داخل منافذ کانالی و ووگی، تجمعات آهکی شامل نودولهای تیپیک، پرشدگیها، و پوششهای آهکی، تجمعات اکسیدهای آهن و منگنز به صورت نودولهایی در توده ریز خاکها و پوششهایی در سطح منافذ و ذرات اسکلتی و نهایتا پوششهای آلی هستند که به صورت پوسته¬هایی سیاه رنگ در سطوح خاکدانه¬ها و در مواردی به صورت مخلوط با توده ریز خاک مشاهده شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of genesis and micromorphological properties of saline – sodic soils of the west of Urmia Lake

نویسنده [English]

  • Saghar Chakherloo 2
1
2
3
چکیده [English]

Micromorphology is the branch of soil science that is concerned with the description, interpretation and, to an increasing extent, the measurement of components, features and fabrics in soils at microscopic level. The advantage of micromorphology is that, in micromorphological studies the soils are studied in their natural and undisturbed form and so, one can follow the processes that take place in a low rate. In this research, in order to study the micromorphic properties of saline-sodic soils in the west of Urmia Lake, four soil profiles were studied. The profiles were described and classified using standard methods. Disturbed soil samples were used for physic-chemical analysis and thin sections were prepared from undisturbed and oriented samples and were studied using polarizing microscope. According to the results, the most of studied soils were apedal and their voids were mainly vughs and channels. These soils were vughy, channel and massive microstructure and their b-fabric were mainly crystallitic. The micromorphic pedofeatures in these soils were illuvial clay coatings, accumulations salts as discontinues coatings of cubic and suhedral halite crystals on voids and aggregates, continues halite coatings and halite infillings in vughs and channels, calcium carbonate accumulations as typic nodules, infillings and coatings, redoximorphic accumulations as nodules in the groundmass and coatings on voids and skeletal grains, and finally, organic coatings as black films on peds and in some cases mixed with groundmass of the soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urmia Lake
  • micromorphology
  • saline-sodic soils
  • Clay Coating
  • Salt Coating