پیامد زمان تماس، اندازه کروم و ماده ی آلی خاک بر چگونگی رشد کرم های خاکی گونه ی Eisenia fetida

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه زنجان

2 دانشگاه زنجان دانشکده کشاورزی گروه علوم خاک

3 دانشگاه زنجان دانشکده علوم گروه علوم محیط زیست

چکیده

کرم‌های خاکی بخشی از چرخه‌ی تجزیه و زنجیره‌ی غذایی در خاک هستند و چنانچه فلزهای سنگین وارد بدن آن‌ها شوند، این فلزها از راه زنجیره‌ی غذایی به بدن جانداران دیگر وارد شده و پیامدهای ناخواسته بر سلامتی آن‌ها به جا می‌گذارند. با توجه به پیامدهای سودمندی که کرم‌های خاکی در حاصلخیزی خاک دارند، انجام پژوهش‌هایی درباره‌ی پیامد آلودگی‌های زیست محیطی بر فراوانی، زیست‌توده و کارکرد کرم‌های خاکی نیاز می‌باشد. برای بررسی پیامد ماده‌ی آلی خاک بر چگونگی رشد کرم‌های خاکی در خاک‌های آلوده به کروم، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح گوناگون آلودگی خاک به کروم که از صفر، 5، 10، 20، 40، 80،160 و 320 میلی‌گرم کروم در کیلوگرم خاک بوده و سطوح ماده‌ی آلی که به گونه‌ی کود دامی به نمونه‌های خاک آلوده افزوده گردید، معادل صفر، 5 و 10 درصد وزنی بودند. کرم‌ها در چهار بازه‌ی زمانی 15، 30، 45 و 60 روز در برابر آلودگی خاک گذاشته شدند و زنده‌مانی، وزن و ساخت کوکون آن‌ها بررسی شد. در پایان آزمایش نیز انباشتگی کروم در بدن کرم‌ها اندازه‌گیری شد. تجزیه‌ی واریانس داده‌ها نشان داد که با افزایش سطح غلظت آلودگی خاک به کروم، زنده‌مانی، وزن و ساخت کوکون کرم‌ها به گونه‌ی معنی‌داری کاهش و انباشتگی کروم در بدن آن‌ها افزایش یافت. اثر گذشت زمان و سطوح گوناگون ماده‌ی آلی نیز بر این ویژگی‌ها معنی‌دار بودند و به ترتیب آن‌ها را کاهش و افزایش دادند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of exposure time, different levels of chromium and organic matter on earthworms´ growth

چکیده [English]

Earthworms are an important part of food chain in soil ecosystem. In polluted soils, heavy metals are consumed by earthworms and transferred to other organisms through food chain, resulting in many adverse health impacts. Due to the benefits of earthworms for soil fertility, it is important to assess the effects of soil pollution on population, biomass and functions of earthworms. To determine the effects of organic matter on earthworms´ growth, in a soil with different levels of chromium, a factorial experiment with completely randomized design and three replications was performed. The levels of soil chromium were 0, 5, 10, 20, 40, 80, 160 and 320 mg kg-1 and the rates of organic matter (cow manure) added were 0, 5 and 10 % w/w. The earthworms were exposed to soil pollution for different time periods (0, 15, 30, 45 and 60 days) and after that the number of living earthworms, their weights, the number of produced cocoons and the chromium concentrations of earthworm tissues were determined.
The results of analysis of variance of data showed that the number of living earthworms, their weights and the number of produced cocoons decreased as the exposure time and the level of soil pollution by chromium increased. The chromium concentrations of earthworm tissues increased as the exposure time and the levels of soil chromium increased. The number of living earthworms, their weights and the number of produced cocoons increased as the level of soil organic matter increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil contamination
  • Heavy metals
  • Bioindicator
  • Environmental pollution