مقایسه خاک فسفات داخلی و سوپر فسفات تریپل وارداتی تیمارشده با گوگرد و تیوباسیلوس در انتقال سرب و کادمیوم به نهال پسته

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم خاک دانشگاه ولی عصر رفسنجان

2 عضو هیات علمی دانشگاه رفسنجان

چکیده

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که استفاده از کودهای شیمیایی فسفاتی سبب انتقال عناصر سنگین به محصولات کشاورزی می‌گردد. ازطرف‌ دیگر پتانسیل بالای خاک‌های کربناتی در تثبیت فسفر باعث استفاده از اصلاح‌کننده‌های طبیعی به‌همراه کودهای فسفاتی به‌منظور افزایش کارائی آن‌ها شده است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی توانایی کود سوپرفسفات‌تریپل وارداتی و خاک فسفات داخلی تیمارشده با گوگرد و تیوباسیلوس در تجمع سرب و کادمیوم بر روی نهال پسته انجام گرفت. آزمایش گلخانه‌ایی به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح منبع فسفر (بدون کود فسفری (P0)، 2000 میلیگرم خاک فسفات درکیلوگرم خاک (PR) و 67 میلیگرم کود سوپرفسفات‌تریپل درکیلوگرم خاک (TSP))، دو سطح گوگرد (صفر (S0) و 2000 میلیگرم گوگرد درکیلوگرم خاک (S1)) و دو سطح مایه‌تلقیح تیوباسیلوس (بدون تلقیح (T0) و تلقیح با تیوباسیلوس (T1)) درسه تکرار به‌اجرا درآمد. غلظت کادمیوم و سرب اندام هوایی و ریشه نهال‌های پسته و همچنین غلظت کادمیوم و سرب موجود در هر دو کود فسفاتی به‌طور جداگانه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد آلودگی کادمیوم در سوپرفسفات‌تریپل 5 برابر بیشتر از خاک فسفات بود ولی اختلاف معنی‌داری در غلظت سرب این دو کود مشاهده نشد. بیشترین تأثیر بر غلظت کادمیوم اندام هوایی را کاربرد سوپرفسفات‌تریپل به‌میزان 5/10% افزایش نسبت به خاک فسفات نشان داد. هم‌چنین استفاده از مایه‌تلقیح تیوباسیلوس افزایش معنی‌داری بر غلظت کادمیوم اندام هوایی (6%) و فاکتور انتقال آن از ریشه به اندام هوایی داشت. کاربرد کودهای فسفاتی باعث کاهش غلظت سرب شد بطوریکه بیشترین غلظت سرب در تیمار شاهد مشاهده گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the native phosphate rock and imported triple super phosphate treated with sulfur and Thiobacillus in transfering lead and Cadmium into Pistachio seedling

چکیده [English]

Several studies have shown that the use of phosphate fertilizers resulted in the transfer of heavy metals to agricultural crops. On the other hand, potential of carbonates soils in the stabilization of P have been caused of using natural modifier along with phosphate fertilizers for increasing their effectiveness. Hence, this study was carried out to investigate the effect of native phosphate rock and imported triple superphosphate treated with sulfur and Thiobacillus on the accumulation of lead and cadmium in pistachio seedling. The pot experiment was conducted as factorial based on completely randomized design with three replications including three levels of phosphate fertilizers (control (P0), 2000 mg phosphate rock per kg soil (PR) and 67 mg triple superphosphate per kg soil (TSP)), two levels of elemental sulfur (0 (S0) and 2000 mg sulfur per kg soil (S1)) and two levels inoculums (non-inoculation (T0) and Thiobacillus inoculation (T1)). Cadmium and lead concentrations in shoots and roots were measured and also cadmium and lead concentrations were analysed in both phosphate fertilizers. Results showed that cadmium contamination in the triple superphosphate was 5 times higher than phosphate rock while there are no significant differences in the concentration of lead in both of fertilizers. Application of triple superphosphate had the greatest effect on shoot cadmium concentration (10.5%) compared to the phosphate rock. Using Thiobacillus increased significantly shoot cadmium concentration (6%) and cadmium translocation factor. Application of phosphate fertilizers decreased lead concentration in shoot and the highest lead concentration was observed in the control treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thiobacillus
  • Phosphate rock
  • Lead
  • Triple superphosphate
  • Cadmium

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار