بررسی تاثیر سرب بر برخی ویژگی‌های رویشی هشت رقم ذرت در یک خاک آهکی

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل

2 استادیار گروه مهندسی علوم خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 استاد گروه مهندسی علوم خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

امروزه آلودگی خاک‌ها به فلزات سنگین، یکی از نگرانی‌های مهم زیست محیطی به شمار می‌رود. در بین فلزات سنگین، سرب بدلیل، اثراتی که می‌تواند بر سلامتی انسان و محیط زیست داشته باشد، به عنوان یکی از نگرانی‌های اصلی به شمار می‌رود. این تحقیق در شرایط گلخانه‌ای و با هدف بررسی توانایی ارقام مختلف ذرت در تجمع فلز سرب در اندامهای خود اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح سرب (صفر، 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک) و هشت رقم ذرت (260، 301، 302، 370، 500، 604، 647 و 704) در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی و با سه تکرار بود. بر اساس نتایج بدست آمده، با افزایش غلظت کلرید سرب در خاک، وزن خشک شاخساره و ریشه کاهش یافت. همچنین، در اکثر ارقام )به استثنای رقم260( مشاهده گردید که کلرید سرب (به ویژه در غلظت400میلی‌گرم برکیلوگرم) موجب کاهش ارتفاع شاخساره و طول ریشه در مقایسه با تیمار شاهد گردید. نتایج حاصله نشان داد که میزان سرب تجمع یافته در ریشه بیشتر از شاخساره بود و با افزایش سطوح سرب در خاک، غلظت این عنصر سمی در اندام‌های گیاهی (ریشه و شاخساره) به طور معنی‌داری افزایش یافت (05/0>P). بیشترین غلظت سرب بشاخساره (33/54 میلی‌گرم برکیلوگرم) و ریشه (11/325 میلی‌گرم برکیلوگرم) در تیمار سرب 400 میلی‌گرم برکیلوگرم رقم 704 مشاهده گردید. مقدار شاخص فاکتور انتقال و غلظت زیستی شاخساره و ریشه کمتر از یک بدست آمد. برای بررسی‌های بیشتر، پیشنهاد می‌گردد که این ارقام در غلظت‌های بالاتر سرب نیز بررسی گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the effect of lead on some growth parameters in eight corn (Zea mays L.) cultivars in a calcareous soil

چکیده [English]

Nowadays soil contamination with heavy metals is considered as one of the most serious environmental concerns. Among the heavy metals, lead due to inverse impacts on human health and substantial environmental problems causes major concern.This study was carried out with the aim of assessing the ability of different corn cultivars in a greenhouse condition for the accumulation of lead metal. Treatments included four lead levels (0, 100, 200, and 400 mg Pb.kg-1) and eight varieties of maize (260, 301, 302, 370, 500, 604, 647, and 704), and were tested in a factorial experiment in completely randomized design with three replicates. According to the obtained results, dry weight of shoot and root decreased with increase of lead-chloride concentration in the soil. Moreover, it was observed that in most varieties (except for 260), the lead-chloride (especially for 400 mg/kg) caused in reducing the shoot height and root length compared to the control treatment.The results showed that the amount of lead accumulated in the roots was more than shoots, and with increase of lead levels in the soil, concentration of lead in the plant tissues (roots and shoots) were significantly increased (P

کلیدواژه‌ها [English]

  • corn
  • Lead
  • Phytoremediation
  • Transfer Factor
  • Bio-Concentration