شکل‌های شیمیایی روی، سرب و کادمیم در خاک‌های آلوده قبل و بعد از استخراج پیمانه‌ای با EDTA

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تبریز

چکیده

شستشوی خاک یکی از تکنیک‌های درجا برای آلودگی‌زدایی خاک است. اجرای این تکنیک می‌تواند با خطرات زیست‌محیطی همراه باشد. لذا، مطالعه عوامل موثر بر حذف فلزات سنگین از شکل‌های مختلف حائز اهمیت است. در تحقیق حاضر شکل‌های روی، سرب و کادمیم در سه خاک آلوده اطراف کارخانه سرب و روی زنجان قبل و بعد از استخراج پیمانه‌ای با 1/0 مول EDTA به ازای یک کیلو‌گرم خاک، به دو روش اسپوزیتو و همکاران و تسیر و همکاران تعیین شدند. نتایج کارایی بالای اسید نیتریک داغ را برای استخراج کادمیم و کارایی بالای آکوا‌رجیا را برای استخراج روی و سرب نشان داد. روش اسپوزیتو و همکاران برای هر سه فلز و در هر سه خاک، شکل‌های کربناتی و باقی‌مانده را به عنوان شکل غالب معرفی کرد. بعد از شستشو همین شکل‌ها و به ویژه شکل کربناتی عمده حذف را از خود نشان دادند. مجموع شکل‌های شیمیایی فلزات سنگین به روش اسپوزیتو و همکاران بیشتر از روش تسیر و همکاران به‌دست آمد. برخلاف روش اسپوزیتو و همکاران که در آن حذف سرب عمدتاً از شکل کربناتی صورت گرفت، در روش تسیر و همکاران این حذف عمدتاً از شکل اکسیدی بود. نتایج بالاترین کارایی حذف را برای کادمیم (به روش اسپوزیتو و همکاران) و پایین‌ترین کارایی حذف را برای سرب ( به روش تسیر و همکاران) نشان داد. فاکتور تحرک روی بعد از استخراج پیمانه‌ای با EDTA به شدت کاهش یافت. در مقابل، فاکتور تحرک سرب بعد از استخراج اغلب به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The chemical fractionation of Zn, Pb and Cd in contaminated soils before and after batch extraction by EDTA

نویسندگان [English]

  • zeinab ahmadian
  • shahin oustan
  • adel reihanitabar
Tabriz university
چکیده [English]

Soil washing by mobilizing is one of in-situ techniques for soil decontamination. Applying this technique to the contaminated soils could be followed by many environmental problems. Therefore, it is important to study the effective factors on removal of heavy metals from different forms. In the present research, the forms of Zn, Pb, and Cd in three contaminated soils from the zinc-lead smelting plant area in Zanjan before and after batch extractions by 0.1 mole of EDTA per one kilogram of soil were determined using two methods of Sposito et al. and Tessier et al. The results indicated the higher effectiveness of hot nitric acid in extraction of Cd and in turn the higher effectiveness of aqua regia in extraction of Zn and Pb. The Sposito’s method introduced carbonate and residual forms as dominant form for all three metals in all three soils. these forms, particularly carbonate form, showed major removal after washing. The sum of different forms of a given heavy metal obtained from Sposito’s method was greater than that of modified Tessier’s method. Unlike the Sposito’s method, in which the dominant removal of Pb by EDTA was from the carbonate form, this removal was from the oxide form in the modified Tessier’s method. the highest and lowest removal efficiencies were observed for Cd (using Sposito’s method) and Pb (using Tessier’s method), respectively. The mobility factor of Zn after batch extraction by EDTA intensely decreased. Additionally, the mobility factor of Pb after extraction significantly increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Batch extraction
  • Extraction percentage
  • Mobility factor
  • removal efficiency
  • sequential extraction