اثر ریزوسفر گندم بر شکل‌های مختلف فسفر در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن‏ فاضلاب شهری

نوع مقاله : مقاله کامل علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

2 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

چکیده

چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل‌های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک‏ آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه‌خانه‌ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس‌های تهیه شده کشت شد. شکل‌های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره‏گیری مرحله‏ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی‌دار شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه‏بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی‏داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک‌های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می‌توان به‏عنوان منابعی برای تأمین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.
کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره‌گیری مرحله‏ای، ویژگی‌های زیستی
چکیده
این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم (Triticum aestivum L.) رقم بکراس روشن بر شکل‌های فسفر معدنی و فسفر آلی کل در ده خاک‏ آهکی تیمار شده با یک درصد (وزنی/وزنی) لجن فاضلاب شهری از تصفیه‌خانه‌ی شهرکرد در ریزوباکس اجرا شد. بدین منظور در یک طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار، گندم در ریزوباکس‌های تهیه شده کشت شد. شکل‌های مختلف فسفر به روش تصحیح شده عصاره‏گیری مرحله‏ای اولسن و سامرز تعیین شدند. نتایج نشان داد که ریزوسفر گندم منجر به کاهش معنی‌دار شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده، فسفر آلی و فسفر باقیمانده، ولی افزایش معنی-دار فسفات کلسیم گردید. علاوه‏بر این، نتایج مطالعه همبستگی نشان داد که شاخص جذب فسفر توسط بخش هوایی گندم همبستگی معنی‏داری با فسفر استخراجی با روش اولسن، شکل‌های فسفر مسدود نشده، فسفر مسدود شده در اکسیدهای آهن و فسفات کلسیم در خاک‌های ریزوسفری و غیرریزوسفزی داشت. بنابراین، علاوه بر فسفر استخراجی با روش اولسن (فسفر قابل استفاده) و فسفر مسدود نشده؛ فسفر مسدود شده و فسفات کلسیم را نیز می‌توان به‏عنوان منابعی برای تأمین فسفر قابل استفاده گندم در دوره زمانی کوتاه مدت در خاک‌های آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب در نظر گرفت.
کلمات کلیدی: فسفر معدنی، فسفرآلی، عصاره‌گیری مرحله‏ای، ویژگی‌های زیستی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of wheat rhizosphere on phosphorus forms in some calcareous soils amended with municipal sewage sludge

چکیده [English]

Abstract
The objectives of this research was to evaluate the rhizospheric effects of wheat (Triticum aestivum L.) on the status of various inorganic P fractions and total organic P in 10 calcareous soils amended with 1% (W/W) municipal sewage sludge from the refinery of Shahrekord city under rhizobox conditions. Thus, wheat plant was planted in completely randomized design with three replications. P fractions were determined by modified Olsen and Sommers' sequential fractionation procedure. The results showed that wheat rhizosphere showed a significant depletion of non-occluded P, occluded P, organic P and residual P fractions, and a significant increase of calcium phosphate fraction. Simple correlation coefficients showed that plant indices have positive relationship with non-occluded P, occluded P and calcium phosphate fractions in the rhizosphere and bulk soils (pKeywords: Biological properties, Mineral phosphorus, Organic phosphorus, Sequential extraction
Abstract
The objectives of this research was to evaluate the rhizospheric effects of wheat (Triticum aestivum L.) on the status of various inorganic P fractions and total organic P in 10 calcareous soils amended with 1% (W/W) municipal sewage sludge from the refinery of Shahrekord city under rhizobox conditions. Thus, wheat plant was planted in completely randomized design with three replications. P fractions were determined by modified Olsen and Sommers' sequential fractionation procedure. The results showed that wheat rhizosphere showed a significant depletion of non-occluded P, occluded P, organic P and residual P fractions, and a significant increase of calcium phosphate fraction. Simple correlation coefficients showed that plant indices have positive relationship with non-occluded P, occluded P and calcium phosphate fractions in the rhizosphere and bulk soils (pKeywords: Biological properties, Mineral phosphorus, Organic phosphorus, Sequential extraction
Abstract
The objectives of this research was to evaluate the rhizospheric effects of wheat (Triticum aestivum L.) on the status of various inorganic P fractions and total organic P in 10 calcareous soils amended with 1% (W/W) municipal sewage sludge from the refinery of Shahrekord city under rhizobox conditions. Thus, wheat plant was planted in completely randomized design with three replications. P fractions were determined by modified Olsen and Sommers' sequential fractionation procedure. The results showed that wheat rhizosphere showed a significant depletion of non-occluded P, occluded P, organic P and residual P fractions, and a significant increase of calcium phosphate fraction. Simple correlation coefficients showed that plant indices have positive relationship with non-occluded P, occluded P and calcium phosphate fractions in the rhizosphere and bulk soils (pKeywords: Biological properties, Mineral phosphorus, Organic phosphorus, Sequential extraction

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biological Properties
  • Mineral phosphorus
  • Organic phosphorus
  • sequential extraction